Forrester Research voorspelt in het rapport ‘Sizing de cloud’ dat de uitgaven aan cloud computing in 2020 stijgen naar meer dan 241 miljard dollar, zes keer zoveel als nu. Het behoeft dus geen verder betoog dat cloud computing met een enorme opmars bezig is. Maar geldt dit ook voor Business Intelligence (BI) in de cloud? Wat is BI in de cloud eigenlijk? En kan dat eigenlijk wel, BI in de cloud?
Business Intelligence is het proces van het omzetten van gegevens naar informatie naar kennis. Ten behoeve van BI wordt veelal een datawarehouse ingezet. Een datawarehouse verzamelt gegevens uit allerlei informatiesystemen en slaat deze gegevens vervolgens geïntegreerd op, waarbij met behulp van BI-tools rapporten, dashboards, scorecards en (geavanceerde) analyses worden gemaakt. BI in de cloud kan dus worden gezien als het beschikbaar stellen van het datawarehouse (inclusief BI-tools) via de cloud.
Traditioneel wordt bij de cloud het onderscheid gemaakt tussen Infrastructure-as-a-Service (IaaS), Platform-as-a-Service (PaaS) en Software-as-a-Service (SaaS). Ook voor BI in de cloud kan dit onderscheid worden gemaakt.
BI-IaaS
In het geval van BI-IaaS maakt een gebruikersorganisatie tegen een vast tarief gebruik van een volledig beheerde infrastructuur ten behoeve van het BI-(ontwikkel)platform. De leverancier (bijvoorbeeld Amazon) stelt een machine image ter beschikking waarop de database-, ETL- en BI-software wordt geïnstalleerd. De gebruikersorganisatie hoeft bij deze vorm geen hardware aan te schaffen en bovendien is het beheer van de hardware en besturingssysteem uitbesteed. Daarnaast is de omgeving schaalbaar (elasticiteit), want de omgeving kan groeien of krimpen op basis van de tijdelijk of structureel benodigde capaciteit.
IaaS is niet multi-tenant. Dat is de situatie waarbij meerdere organisaties – tenants/huurders – gebruikmaken van één instance van de software. Dit betekent dus dat voor elk datawarehouse de software geïnstalleerd en beheerd wordt. Het schaalvoordeel van de cloud geldt dus wel op hardware-niveau, maar niet op BI-software-niveau. De gebruikersorganisatie moet dus zelf deze software beheren en aanschaffen.
BI-PaaS
BI-PaaS gaat een stap verder dan BI-IaaS. Bij BI-PaaS wordt een BI-platform beschikbaar gesteld waarmee organisaties datawarehouses ontwikkelen. De voordelen ten opzichte van BI-IaaS zijn duidelijk. Bedrijven hoeven zich geen zorgen meer te maken over aanschaf en beheer van de BI-software. Denk hierbij aan het beheren van de database en upgrades van de software. Qua outsourcing wordt dus ook het beheer van de standaard BI-software uitbesteed. Bedrijven kopen geen licenties meer (CAPEX), maar betalen voor het gebruik van de software (OPEX). Bovendien kunnen de kosten lager uitvallen dan BI-IaaS, omdat BI-PaaS wel multi-tenant is.
Het overgrote deel van de commerciële aanbiedingen van BI in de cloud zijn een vorm van BI-PaaS. Hierbij komen vele vormen voor: leveranciers die de database in de cloud aanbieden, leveranciers die ETL en BI-tools in de cloud leveren, leveranciers die data-integratie in de cloud ondersteunen en leveranciers die een compleet BI-platform (data-integratie, database en analyse-functionaliteit) aanbieden. Maar dan ben je er als klant nog niet. BI is veelal maatwerk, omdat data verzameld moeten worden uit allerlei verschillende (maatwerk)systemen, geïntegreerd moeten worden in het datawarehouse en de analyses specifiek en vaak complex zijn. Dat vraagt nog om een andere vorm van BI in de cloud: Managed BI services.
Managed BI Services (BIaaS)
Leveranciers van Managed BI Services bieden niet alleen een BI-ontwikkelplatform (BI-PaaS), maar ook diensten om de BI-oplossing te realiseren en te beheren (managed services). De combinatie is een totaaloplossing en kan dan ook worden bestempeld als BIaaS: BI-as-a-Service. Vanuit het perspectief van outsourcing gezien is dit de overtreffende vorm van BI in de cloud, omdat niet alleen het beheer van de hardware en de standaard BI-software wordt uitbesteed, maar ook de realisatie van de BI-oplossing en het applicatiebeheer van de BI-oplossing.
Bij Managed BI service vallen de kosten van applicatiebeheer lager uit, omdat het schaalvoordeel zich ook op dit gebied voordoet. Want hoewel datawarehouses maatwerk zijn, bevat het beheren ervan veel standaardactiviteiten. Denk hierbij aan de monitoring van de gegevenslogistiek (ETL-processen en distributie van rapporten), beheren van OTAP-omgevingen, incidentbeheer, probleembeheer en gebruikersondersteuning. Managed BI Services biedt dus kansen op beter en goedkoper. Een gebruikersorganisatie die gebruikmaakt van Managed BI Services, kan zich volledig concentreren op het analyseren van informatie in plaats van verzamelen van de gegevens.
BI-dienstverleners kunnen Managed BI Services aanbieden door (op de achtergrond) gebruik te maken van een BI-platform van een BI-Paas-leverancier. Daarmee stuit je direct op de genoemde nadelen van deze platformen. Andere BI-dienstverleners bieden een community cloud aan. Hierbij wordt een multi-tenant BI-platform ingericht voor de klanten van deze BI-dienstverlener. Naast het feit dat daarmee de nadelen van BI-Paas worden voorkomen, zijn er andere voordelen. Het is voor de klant bekend waar de data staan (in welke datacentrum en op welke server). Daarnaast is er rechtstreeks contact met de leverancier. Je bent als klant dus niet ‘anoniem’, wat meer comfort en flexibiliteit geeft dan wanneer de dienst wordt afgenomen bij een grote BI-PaaS leverancier. Denk hierbij bijvoorbeeld aan de situatie waarin de klant wil dat er specifieke beveiligingsmaatregelen worden genomen. Dat is bij de grote BI-PaaS leverancier nauwelijks een optie, het is immers standaard dienstverlening. Een ander voordeel van een community cloud is dat het BI-platform met specifieke functionaliteit kan worden ingericht, bijvoorbeeld door de inzet van een DWH-appliance, waardoor een gegarandeerd goede performance wordt geboden.
Cement
Tegenover de risico’s van BI in de cloud staan vanzelfsprekend de voordelen en deze zijn zeer divers. Het kan vanzelfsprekend tot kostenbesparingen leiden. Zeker levert het meer flexibiliteit op, betere schaalbaarheid, kortere time-time-markt, meer innovatievermogen en hogere kwaliteit.
De cloud is de toekomst en BI in the cloud zal hierop geen uitzondering zijn. Het ict-landschap zal dan ook fundamenteel gaan veranderen en we bevinden ons momenteel aan het begin van deze transitie. Maar hoe moet je als organisatie opereren binnen deze veranderende wereld? Voor veel organisaties is Managed BI Services de aangewezen weg om stapsgewijs en met voldoende garanties de transitie naar de cloud te maken. De ict-afdeling is nu aan zet om strategische keuzes te maken met betrekking tot de cloud. Dit maakt ook duidelijk wat de nieuwe rol van de ict-afdeling gaat worden,. Enerzijds het beoordelen van de kwaliteit van de cloud-oplossingen en anderzijds het aansturen van cloud-leveranciers aan de hand van afgesproken SLA’s. ICT-afdelingen krijgen daarmee een andere, maar zeer belangrijke rol, toegedicht. Zij zullen gaan fungeren als het cement tussen de cloud-bouwstenen.
Bent u er klaar voor?
Over de auteur: Drs. Frank Habers is business developer bij Inergy Analytical Solutions B.V.
